Nierzadko pacjenci, głównie kobiety, cierpią na niedoczynność lub nadczynność gruczołu tarczowego. Skąd jednak wiedzieć, czy mamy do czynienia z przejściowym zaburzeniem, czy z poważną chorobą?
Funkcje tarczycy
Jest to niewielki gruczoł o kształcie przypominającym motyla. Znajduje się w szyi, pod krtanią i należy do układu dokrewnego. Pełni funkcję swego rodzaju magazynu hormonów oraz bierze udział w ich produkcji. Reguluje również gospodarkę wapniowo-fosforanową w organizmie. Wydziela trójjodotyroninę (T3) i tyroksynę (T4). Wiele osób mylnie sądzi, że tyreotrypina (TSH) także jest dostarczana przez tarczycę, jednak za to odpowiada przysadka mózgowa. To właśnie TSH stymuluje komórki gruczołu tarczowego do produkcji T3 i T4.
Tarczyca wpływa na:
- libido,
- nastrój i koncentrację,
- wzrost,
- gospodarkę wody w organizmie,
- regulację układu sercowo-naczyniowego,
- odporność,
- stan kości,
- rozwój płodu,
- metabolizm.
Niebezpieczne choroby
Nieprawidłowe funkcjonowanie gruczołu tarczowego ma wiele odmian. Czasem jest to zaburzenie, które można usunąć za pomocą leczenia, innym razem mamy do czynienia z chorobami o podłożu autoimmunologicznym – wtedy należy przyjmować syntetyczne hormony do końca życia.
Niedoczynność lub nadczynność gruczołu tarczowego to tak naprawdę objawy, które sygnalizują, że w ciele dzieje się coś niedobrego. Jeżeli nie wynikają z poniższych chorób, mogą okazać się jedynie stanem przejściowym, możliwym do wyleczenia.
Powszechne jest zapalenie tarczycy Hashimoto, którego przyczyna do tej pory nie została poznana. Schorzenie polega na tym, że układ odpornościowy zaczyna postrzegać gruczoł jako wroga i stara się go pozbyć, niszcząc jego komórki. Przez pierwsze kilka lat nie daje żadnych objawów, dlatego wiele osób nawet nie wie, że boryka się z poważnym problemem zdrowotnym.
fot.: Pexels.com
Hashimoto powoduje niedoczynność tarczycy, w związku z czym pojawiają się typowe objawy, takie jak nadmierna senność, brak energii, przybieranie na wadze, bóle stawów, zawroty głowy, sucha i matowa skóra.
Leczenie polega na dostarczaniu syntetycznej lewotyroksyny, dzięki której organizm działa normalnie, czyli tak, jakby był zdrowy. Niestety, farmakoterapia musi trwać do końca życia.
Kolejnym schorzeniem, które wymaga opieki lekarskiej, jest choroba Gravesa-Basedowa. Tutaj również układ odpornościowy atakuje komórki tarczycy, jednak w taki sposób, że pojawia się nadczynność oraz związane z nią problemy. Charakterystycznym objawem jest niewielki wytrzeszcz oczu, ale niestety symptomów jest znacznie więcej. Kołatanie serca, bezsenność, wzmożona potliwość, zaburzenia koncentracji, nerwowość, drżenie mięśni oraz uczucie gorąca.
Tak samo, jak w przypadku Hashimoto, chory przyjmuje leki, ale medycyna nie jest w stanie zupełnie wyleczyć pacjenta. Lekarstwa przepisywane w chorobie Gravesa-Basedowa mają na celu hamowanie produkcji hormonów tarczycy.
Główne objawy świadczące o chorobie:
- zmęczenie lub nadmierne pobudzenie,
- tycie lub chudnięcie,
- problemy z koncentracją,
- zaburzenia nastroju,
- bóle głowy i stawów,
- sucha skóra,
- zaburzenia w odczuwaniu temperatury,
- tachykardia.
Przyczyny chorób gruczołu tarczowego
Nie sposób wymienić jednej przyczyny powyższych chorób, szczególnie że nie są do końca znane. Naukowcy wymieniają kilka prawdopodobnych czynników, które mogą powodować zachorowanie.
W przypadku Hashimoto lekarze coraz częściej podejrzewają niewłaściwy tryb życia, czyli nieregularny sen, dietę ubogą w selen, niedobór witaminy D3, nieleczone infekcje wirusowe oraz przewlekły stres. Dużą rolę być może odgrywa genetyka, jako że dzieci chorej osoby częściej dotyka ten problem.
Choroba Gravesa-Basedowa posiada takie samo podłoże jak Hashimoto, jednak tutaj istotną rolę odgrywa również palenie papierosów.
Aby zdiagnozować u pacjenta chorobę tarczycy, w pierwszej kolejności wykonuje się analizę pobranej krwi, żeby oznaczyć poziom TSH, T3 i T4. Jeżeli wynik odbiega od normy, lekarz zleca USG tarczycy.
Jeśli zauważyłaś u siebie objawy zaburzonej pracy gruczołu tarczowego, zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu. Pamiętaj, że powyższy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi specjalistycznej porady.